Czas pracy i czas wolny od pracy (Arbeitszeit und Freizeit)
Prawo zobowiązań i kantonalne zwyczajne układy zbiorowe pracy określają przepisy dotyczące czasu pracy i czasu wolnego od pracy dla osób wykonujących prace w gospodarstwie domowym.
Prawo zobowiązań wymaga
- czas gotowości do pracy i dostępność pod telefonem traktować jako czas pracy,
- rekompensowania nadgodzin czasem wolnym od pracy lub podwyższania stawek godzinowych za nadgodziny o 25%. Rozliczenie nadgodzin w formie pieniężnej wymaga uzyskania Państwa zgody,
- udzielenia Państwu przynajmniej jednego dnia wolnego od pracy w tygodniu (poza czasem pozostawania w gotowości do pracy oraz poza czasem bycia dostępnym pod telefonem).
Kantonalne zwyczajne układy zbiorowe pracy podają różne zalecenia (zob. poniżej).
Uwaga! Mieszkają Państwo w prywatnym gospodarstwie domowym osoby, którą się opiekują. Dlatego, szczególnie ważne jest to, aby Państwa czas pracy, przerwy oraz czas wolny od pracy jak i pozostawanie w gotowości do pracy były dokładnie określone. Czasem przerwy jest czas, w którym nie muszą być Państwo dostępni i mogą oddalić sie z miejsca pracy. Czy muszą się Państwo liczyć z tym, że mogą być w czasie wolnym od pracy być wezwanym do udzielenia pomocy? Jeśli tak, to mają Państwo prawo do otrzymania wynagrodzenia za ten czas. Kantonalne normalne układy zbiorowe zawierają dokładne ustalenia dotyczące czasu pracy, przerw, czasu wolnego od pracy oraz czasu gotowości do pracy (zob. poniżej). W razie wątpliwości, które przepisy obowiązują, radzimy Państwu skonsultować się z odpowiednimi organami.
Zalecamy dokumentowanie swojego czasu pracy! Zalecamy prowadzenie dokładnej dokumentacji czasu pracy, przerw w pracy, czasu gotowości do pracy będąc w miejscu pracy, czasu udzielanej pomocy w nocy oraz nadgodzin. SECO (Sekretariat Stanu ds. Gospodarczych) przygotował dla Państwa specjalny formularz pomocny w prowadzeniu dokumentacji.
Aargau
W normalnym układzie zbiorowym pracy (NAV) osób wykonujących prace domowe w kantonie Aargau zawarte są następujące zalecenia:
- maksymalna liczba godzin pracy w ciągu dnia wynosi 9 godzin.
- maksymalna liczba godzin pracy w tygodniu (bez liczonego czasu przerw oraz bycia w gotowości do pracy) wynosi 44 godziny. Wspólny posiłek oraz inne czynności (umownie określone) wspólnie przeprowadzane z osobą będącą pod opieką (np. wspólny spacer, dotrzymywanie towarzystwa) traktowane są jako czas pracy. W przypadku uzgodnienia w umowie krótszego tygodniowego czasu pracy, połowa czasu bycia w gotowości do pracy musi być liczona jako czas pracy. Tak obliczona dzienna liczba godzin pracy musi wynosić minimum 7 godzin w ciągu dnia.
- czas gotowości do pracy i dostępność pod telefonem muszą być wynagradzane pieniężnie (zob. Ustalenie wynagrodzenia (Lohnbestimmungen)). Czas gotowości do pracy, jest czasem w którym przebywają Państwo w miejscu pracy i pozostają w gotowości do pracy, mimo iż Państwo aktywnie nie pracują. Dostępność pod telefonem, jest czasem, w którym nie przebywają Państwo w miejscu pracy, ale są dostępni telefonicznie w razie potrzeby. Jest zakazane zatrudnianie tylko na czas gotowości do pracy.
- łączny czas przerw w ciągu całego dnia pracy wynosi minimum 2 godziny. Jeśli w poprzedniej nocy, musieli Państwo kilkakrotnie wykonywać obowiązki to czas na odpoczynek w ciągu następnego dnia wynosi minimum 4 godziny. Mogą Państwo w tym czasie opuścić dom i nie muszą być dostępni pod telefonem.
- nocny odpoczynek między godz. 23.00 a 6.00. W tym czasie nie powinno być planowane żadne wykonywanie obowiązków.
- ilość wolnych dni w tygodniu: minimum 1 cały dzień (24 Stunden) (24 godziny) i pół jednego dnia (8 godzin). Mogą Państwo w tym czasie opuścić dom i nie muszą być dostępni pod telefonem.
- należy prowadzić dokumentację czasu pracy (Arbeitszeitdokumentation), która, co tydzień, powinna być pisemnie zatwierdzana, przez wszystkie strony umowy o pracę.
Uwaga! W przypadku, gdy osoba podopieczna wymaga intensywnej opieki, Państwa pracodawca zobowiązany jest regularnego kontrolowania sytuacji w Państwa miejscu pracy. W razie potrzeby, organizacja opieki musi zostać dostosowana do odpowiedniego poziomu.
Appenzell Ausserrhoden
Prosimy zwrócić uwagę na przepisy normalnego układu zbiorowym pracy (NAV) osób wykonujących prace domowe w kantonie Appenzell Ausserrhoden. Więcej informacji dostępnych jest na stronie kantonalnego Urzędu Kontroli Pracy (Arbeitsmarktaufsicht).
Basel-Stadt
W normalnym układzie zbiorowym pracy (NAV) osób wykonujących prace domowe w trybie 24-ro godzinnym w Kantonie Basel-Stadt (NAV Haushalt BS) zawarte są następujące zalecenia:
- maksymalna liczba godzin pracy w tygodniu (bez liczonego czasu przerw oraz bycia w gotowości do pracy) wynosi 42 godziny.
- czas gotowości do pracy i dostępność pod telefonem muszą być wynagradzane pieniężnie (zob. Ustalenie wynagrodzenia (Lohnbestimmungen)). Czas gotowości do pracy, jest czasem w którym przebywają Państwo w miejscu pracy i pozostają w gotowości do pracy, mimo iż Państwo aktywnie nie pracują. Dostępność pod telefonem, jest czasem, w którym nie przebywają Państwo w miejscu pracy, ale są dostępni telefonicznie w razie potrzeby. Jest zakazane zatrudnianie tylko na czas gotowości do pracy.
- liczba godzin pracy w ciągu dnia: 8.4 godzin i dzienna gotowość do pracy: 11.6 godzin. Państwa zaangażowanie (aktywny czas pracy i czas gotowości do pracy) nie może wynosić więcej niż 20 godzin dziennie.
- łączny czas przerw na odpoczynek w ciągu całego dnia pracy wynosi minimum 2 godziny na raz. Mogą Państwo w tym czasie opuścić dom i nie musza być dostępni pod telefonem.
- minimum 11 kolejno po sobie następujących godzin dziennie powinno zostać zapewnione jako odpoczynek.
- czas wolny w tygodniu wynoszący 2 dni wolne (po 24 godziny), przy czym zasadniczo maja Państwo prawo do wolnych niedziel. Mogą Państwo w tym czasie opuścić dom i nie muszą być dostępni pod telefonem. Opieka nad osobą podopieczną musi zostać zapewniona przez inne osoby. To dotyczy również sytuacji, jeśli Państwo spędzają swój wolny czas w miejscu pracy. Przy ustalaniu dni wolnych od pracy oraz przerw na odpoczynek pracodawca musi, w najbardziej możliwy sposób, uwzględnić Państwa dodatkowe kształcenie (np. kurs opiekunek prowadzony przez SRK (Szwajcarski Czerwony Krzyż), kursy językowe.)
- dzienny czas pracy, czas gotowości do pracy oraz czas odpoczynku musi być uzgodniony w formie pisemnej lub w formie harmonogramu z minimum 2-tygodniowym wyprzedzeniem.
- należy prowadzić dokumentację czasu pracy (Arbeitszeitdokumentation), która, co tydzień, powinna być pisemnie zatwierdzana, przez wszystkie strony umowy o pracę. W każdej chwili mają Państwo prawo wglądu do dokumentacji czasu pracy.
Uwaga! W przypadku, gdy osoba podopieczna wymaga intensywnej opieki, Państwa pracodawca zobowiązany jest regularnego kontrolowania sytuacji w Państwa miejscu pracy. W razie potrzeby, organizacja opieki musi zostać dostosowana do odpowiedniego poziomu.
Bern
W normalnym układzie zbiorowym pracy (NAV) osób sprawujących 24-ro godzinna opiekę w Kantonie Berno zawarte są następujące zalecenia:
- maksymalna liczba godzin pracy w tygodniu (bez liczonego czasu przerw oraz bycia w gotowości do pracy) wynosi 44 godziny. Wspólny posiłek oraz inne czynności (umownie określone) wspólnie przeprowadzane z osobą będąca pod opieką (np. wspólny spacer, dotrzymywanie towarzystwa) traktowane są jako czas pracy. W przypadku uzgodnienia w umowie krótszego tygodniowego czasu pracy, jedna trzecia czasu bycia w gotowości do pracy musi być liczona jako czas pracy. Tak obliczona liczba godzin pracy musi wynosić minimum 7 godzin dziennie.
- czas gotowości do pracy i dostępność pod telefonem muszą być wynagradzane pieniężnie (zob. Ustalenie wynagrodzenia (Lohnbestimmungen)). Czas gotowości do pracy, jest czasem, w którym przebywają Państwo w miejscu pracy i pozostają w gotowości do pracy, mimo iż Państwo aktywnie nie pracują. Dostępność pod telefonem, jest czasem, w którym nie przebywają Państwo w miejscu pracy, ale są dostępni telefonicznie w razie potrzeby. Jest zakazane zatrudnianie tylko na czas gotowości do pracy.
- łączny czas przerw na odpoczynek w ciągu całego dnia przerw na odpoczynek w ciągu całego dnia pracy wynosi minimum 2 godziny. Jeśli w poprzedniej nocy, musieli Państwo wielokrotnie udzielać opieki to czas na odpoczynek w ciągu następnego dnia wynosi minimum 4 godziny. Mogą Państwo w tym czasie opuścić dom i nie muszą być dostępni pod telefonem. Dodatkowo, raz na pół dnia, mają Państwo prawo do płatnej 15-minutowej przerwy.
- nocny odpoczynek między godz. 23.00 a 6.00. W tym czasie nie powinien być planowany żaden aktywny czas pracy.
- ilość wolnych dni w tygodniu: minimum 1 cały dzień (24 godziny) i pól jednego dnia (8 godzin). Mogą Państwo w tym czasie opuścić dom i nie musza być dostępni pod telefonem.
- należy prowadzić dokumentację czasu pracy (Arbeitszeitdokumentation), która, co tydzień, powinna być pisemnie zatwierdzana, przez wszystkie strony umowy o pracę.
Uwaga! W przypadku, gdy osoba podopieczna wymaga intensywnej opieki, Państwa pracodawca zobowiązany jest regularnego kontrolowania sytuacji w Państwa miejscu pracy. W razie potrzeby, organizacja opieki musi zostać dostosowana do odpowiedniego poziomu.
Luzern
W normalnym układzie zbiorowym pracy osób wykonujących prace domowe w kantonie Luzern (NAV HW LU) zawarte są następujące zalecenia:
- maksymalna liczba godzin pracy w ciągu dnia wynosi 9 godzin.
- maksymalna liczba godzin pracy w tygodniu (bez liczonego czasu przerw oraz bycia w gotowości do pracy) wynosi 42 godziny. Wspólny posiłek oraz inne czynności (umownie określone) wspólnie przeprowadzane z osobą będącą pod opieka (np. wspólny spacer, dotrzymywanie towarzystwa) traktowane są jako czas pracy. W przypadku uzgodnienia w umowie krótszego tygodniowego czasu pracy, jedna trzecia czasu bycia w gotowości do pracy musi być liczona jako czas pracy. Tak obliczona liczba godzin pracy musi wynosić minimum 7 godzin dziennie.
- czas gotowości do pracy i dostępność pod telefonem muszą być wynagradzane pieniężnie (zob. Ustalenie wynagrodzenia (Lohnbestimmungen)). Czas gotowości do pracy, jest czasem w którym przebywają Państwo w miejscu pracy i pozostają w gotowości do pracy, mimo iż Państwo aktywnie nie pracują. Dostępność pod telefonem, jest czasem, w którym nie przebywają Państwo w miejscu pracy, ale są dostępni telefonicznie w razie potrzeby. Jest zakazane zatrudnianie tylko na czas gotowości do pracy.
- łączny czas przerw na odpoczynek w ciągu całego dnia pracy wynosi minimum 2 godziny i co najmniej 1 cała godziny na raz. Jeśli w poprzedniej nocy, musieli Państwo dwukrotnie lub częściej udzielać opieki to czas na odpoczynek w ciągu następnego dnia wynosi minimum 4 godziny, z czego co najmniej 2 godziny na raz. Mogą Państwo w tym czasie opuścić dom i nie muszą być dostępni pod telefonem.
- nocny odpoczynek między godz. 23.00 a 6.00. W tym czasie nie powinien być planowany żaden aktywny czas pracy.
- ilość wolnych dni w tygodniu: minimum 1 cały dzień (24 godziny) i pół jednego dnia (między godz. 6:00 a 14:00 lub 12:00 a 20:00). Mogą Państwo w tym czasie opuścić dom i nie muszą być dostępni pod telefonem.
- należy prowadzić dokumentację czasu pracy (Arbeitszeitdokumentation), która, co tydzień, powinna być pisemnie zatwierdzana, przez wszystkie strony umowy o pracę.
Uwaga! W przypadku, gdy osoba podopieczna wymaga intensywnej opieki, Państwa pracodawca zobowiązany jest regularnego kontrolowania sytuacji w Państwa miejscu pracy. W razie potrzeby, organizacja opieki musi zostać dostosowana do odpowiedniego poziomu.
Solothurn
W normalnym układzie zbiorowym pracy (NAV) osób wykonujących prace domowe w Kantonie Solothurn zawarte są następujące zalecenia:
- maksymalna liczbagodzin pracy w ciągu dnia wynosi 9 godzin.
- maksymalna liczbagodzin pracy w tygodniu (bez liczonego czasu przerw oraz bycia w gotowości do pracy) wynosi 44 godziny. Wspólny posiłek oraz inne czynności (umownie określone) wspólnie przeprowadzane z osobą będącą pod opieką (np. wspólny spacer, dotrzymywanie towarzystwa) traktowane są jako czas pracy. Przy zatrudnieniu na więcej niż pół etatu (powyżej 50%), minimum 7 godzin dziennie musi być uwzględnionych jako czas pracy.
- czas gotowości do pracy i dostępność pod telefonem muszą być wynagradzane pieniężnie (zob. Ustalenie wynagrodzenia (Lohnbestimmungen)). Czas gotowości do pracy, jest czasem w którym przebywają Państwo w miejscu pracy i pozostają w gotowości do pracy, mimo iż Państwo aktywnie nie pracują. Dostępność pod telefonem, jest czasem, w którym nie przebywają Państwo w miejscu pracy, ale są dostępni telefonicznie w razie potrzeby. Jest zakazane zatrudnianie tylko na czas gotowości do pracy.
- łączny czas przerw na odpoczynek w ciągu całego dnia pracy wynosi minimum 2 godziny i co najmniej 1 cała godziny na raz. Jeśli w poprzedniej nocy, musieli Państwo dwukrotnie lub częściej udzielać opieki to czas na odpoczynek w ciągu następnego dnia wynosi minimum 4 godziny, z czego co najmniej 2 godziny na raz. Mogą Państwo w tym czasie opuścić dom i nie muszą być dostępni pod telefonem.
- nocny odpoczynek między godz. 23.00 a 6.00. W tym czasie nie powinien być planowany żaden aktywny czas pracy.
- ilość wolnych dni w tygodniu: minimum 1 cały dzień (24 godziny) i pół jednego dnia (8 godzin). Mogą Państwo w tym czasie opuścić dom i nie muszą być dostępni pod telefonem.
- należy prowadzić dokumentację czasu pracy (Arbeitszeitdokumentation), która, co tydzień, powinna być pisemnie zatwierdzana, przez wszystkie strony umowy o pracę.
Uwaga! W przypadku, gdy osoba podopieczna wymaga intensywnej opieki, Państwa pracodawca zobowiązany jest regularnego kontrolowania sytuacji w Państwa miejscu pracy. W razie potrzeby, organizacja opieki musi zostać dostosowana do odpowiedniego poziomu.
St.Gallen
W normalnym układzie zbiorowym pracy (NAV) osób wykonujących prace domowe w kantonie St. Gallen zawarte są następujące zalecenia:
- maksymalna liczbagodzin pracy w tygodniu wynosi 50 godzin. Pory posiłków liczą się jako czas pracy, jeśli Państwo podają jedzenie lub muszą pozostawiać w gotowości do pracy.
- liczba godzin pracy w ciągu dnia wynosi maksymalnie 9 godzin, z czego minimum 7 godzin musi być zaliczone jako czas pracy. Dni wolne od pracy są z tych wyliczeń wyłączone.
- czas gotowości do pracy i dostępność pod telefonem muszą być wynagradzane pieniężnie (zob. Ustalenie wynagrodzenia (Lohnbestimmungen)). Czas gotowości do pracy, jest czasem w którym przebywają Państwo w miejscu pracy i pozostają w gotowości do pracy, mimo iż Państwo aktywnie nie pracują. Dostępność pod telefonem, jest czasem, w którym nie przebywają Państwo w miejscu pracy, ale są dostępni telefonicznie w razie potrzeby. Jest zakazane zatrudnianie tylko na czas gotowości do pracy.
- łączny czas przerw na odpoczynek w ciągu całego dnia pracy wynosi minimum 2 godziny. Jeśli poprzedniej nocy, musieli Państwo kilkakrotnie udzielać opieki to czas na odpoczynek w ciągu następnego dnia wynosi minimum 4 godziny.
- czas wolny w tygodniu wynosi 1 cały dzień na raz i pół dnia, przy czym zasadniczo mają Państwo prawo do wolnych niedziel. Mogą Państwo w tym czasie opuścić dom i nie muszą być dostępni pod telefonem. W tym dniu, w którym przypada Państwa pół wolnego dnia mogą Państwo pracować maksymalnie 5 godzin, przy czym co najmniej 3,5 godziny liczy się jako czas pracy.
- należy prowadzić dokumentację czasu pracy (Arbeitszeitdokumentation), która, co tydzień, powinna być pisemnie zatwierdzana, przez wszystkie strony umowy o pracę, przynajmniej raz w miesiącu. Podpisaną dokumentację czasu pracy otrzymują Państwo od swojego pracodawcy.
Zürich
W normalnym układzie zbiorowym pracy (NAV) osób wykonujących prace domowe w kantonie Zurych zawarte są następujące zalecenia:
- maksymalna liczba godzin pracy w tygodniu (bez liczonego czasu przerw oraz bycia w gotowości do pracy) wynosi 43 godziny. Wspólny posiłek oraz inne czynności przeprowadzane wspólnie z osoba będącą pod opieka (np. wspólny spacer, dotrzymywanie towarzystwa) traktowane są jako czas pracy. Dopuszcza się maksymalnie 6 nadgodzin w tygodniu. W przypadku uzgodnienia krótszego tygodniowego czasu pracy połowa uzgodnionego czasu gotowości do pracy musi być liczona jako czas pracy. Tak obliczona liczba godzin pracy musi wynosić minimum 7 godzin w ciągu dnia.
- czas gotowości do pracy i dostępność pod telefonem muszą być wynagradzane pieniężnie (zob. Ustalenie wynagrodzenia (Lohnbestimmungen)). Czas gotowości do pracy, jest czasem w którym przebywają Państwo w miejscu pracy i pozostają w gotowości do pracy, mimo iż Państwo aktywnie nie pracują. Dostępność pod telefonem, jest czasem, w którym nie przebywają Państwo w miejscu pracy, ale są dostępni telefonicznie w razie potrzeby. Jest zakazane zatrudnianie tylko na czas gotowości do pracy.
- łączny czas przerw na odpoczynek w ciągu całego dnia pracy wynosi minimum 2 godziny. Jeśli poprzedniej nocy, musieli Państwo wielokrotnie udzielać opieki to czas na odpoczynek w ciągu następnego dnia wynosi minimum 4 godziny.
- nocny odpoczynek między godz. 23.00 a 6.00. W tym czasie nie powinien być planowany żaden aktywny czas pracy.
- Czas wolny w tygodniu wynoszący 2 dni. Maja Państwo prawo do co najmniej jednego pełnego dnia (24 godziny) wolnego. Pozostały czas można wykorzystać w formie wolnych pół-dni. Połowa dnia wolnego musi odpowiadać połowie dnia pracy. Mogą Państwo w tym czasie opuścić dom i nie muszą być dostępni pod telefonem. Opieka i wsparcie osobie podopiecznej musi zostać zapewnione przez inne osoby.
- należy prowadzić dokumentację czasu pracy (Arbeitszeitdokumentation), która, co tydzień, powinna być pisemnie zatwierdzana, przez wszystkie strony umowy o pracę.
Uwaga! W przypadku, gdy osoba podopieczna wymaga intensywnej opieki, Państwa pracodawca zobowiązany jest regularnego kontrolowania sytuacji w Państwa miejscu pracy. W razie potrzeby, organizacja opieki musi zostać dostosowana do odpowiedniego poziomu.